Ngày 15/9, tại Phường Rạch Giá (An Giang), Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị tổng kết mô hình thí điểm sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp vụ Hè Thu 2025 tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Hội nghị do Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam chủ trì, tham dự có ông Ngô Công Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, đại diện lãnh đạo các cơ quan thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường; lãnh đạo các tỉnh ĐBSCL, Doanh nghiệp, Hiệp hội, lãnh đạo Sở, ban, ngành địa phương…
Theo bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó cục Trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật – Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, vụ Hè Thu 2025 đã triển khai 11 mô hình với tổng diện tích hơn 543 ha, thu hút 355 hộ tham gia. Kết quả cho thấy đã giảm lượng giống gieo sạ từ 50–65%, phân đạm giảm 31%, giảm 1–3 lần phun thuốc bảo vệ thực vật. Hầu hết nước được quản lý tốt đáp ứng tiêu chí giảm phát thải, việc xử lý thu gom rơm đạt 100%, trong đó 5/10 mô hình bán rơm, phần còn lại dùng làm phân bón hoặc tủ gốc cho cây.
Mô hình thực hiện giảm chi phí sản xuất từ 1,7 – 4,9 triệu đồng/ha, đồng thời lợi nhuận tăng thêm từ 4,6 – 15,8 triệu đồng/ha so với ngoài mô hình.
Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Hiệp nhận định, tổng kết hôm nay nhằm đánh giá lại chặng đường và cũng khẳng định nông dân thực hiện theo Đề án đã giảm chi phí rất nhiều như giảm giống, thuốc bảo vệ thực vật và kể cả chi phí phun thuốc và các chi phí khác. Song song đó, năng suất mô hình cao hơn đối chứng từ 0,2-0,5 tấn/ha, lợi nhuận của nông dân tăng so với ngoài mô hình.
Tham gia Đề án là tập cho nông dân thực hiện quy trình ngập khô xen kẻ để giảm khí nhà kính, thực tế đã giảm từ 6-8 tấn/ha CO2, mô hình đang đi theo hướng tích cực. Sắp tới Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục tham mưu cho UBND tỉnh có những ứng dụng khoa học kỹ thuật cũng như giải pháp chính sách trồng lúa, đầu tư hỗ trợ về cơ giới hóa phục vụ cho sản xuất nhất là phục vụ cho đề án 1 triệu héc-ta lúa và quyết tâm đến 2030 thì diện mạo lúa của An Giang sẽ có nhiều thay đổi, chúng ta tự tin cho sản phẩm vùng nguyên liệu xuất khẩu sang thị trường nước ngoài và nhất là thị trường khó tính sẽ nâng cao giá trị sản phẩm. Qua đó, đời sống nông dân tiếp tục phấn khởi, nhất là nông nghiệp hiện nay là bệ đỡ, vai trò quan trọng phát triển kinh tế tỉnh nhà.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Ngô Công Thức, hiệu quả sản xuất nông nghiệp An Giang tiếp tục được duy trì ổn định và phát triển tốt. Theo đó, tốc độ tăng trưởng ngành Nông nghiệp 9 tháng đầu năm ước đạt ước đạt 3,71% và cả năm khả năng đạt 3,96% đóng góp quan trọng vào tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) cả năm 2025 của tỉnh ở mức 8,5%. Trong năm 2025, An Giang sản xuất hơn 1,3 triệu héc-ta diện tích sản xuất lúa (tăng 2,8 ngàn héc-ta so cùng kỳ), với sản lượng lúa ước khoảng 8,8 triệu tấn. Theo dự thảo kế hoạch mới của tỉnh An Giang sẽ có khoảng 351 ngàn héc ta lúa tham gia Đề án, chiếm hơn 35% diện tích lúa thực hiện.
Trong vụ Hè Thu vừa qua, tỉnh cũng đã thực hiện thí điểm 02 mô hình sản xuất lúa theo quy trình 1 triệu héc-ta cũng đã có những kết quả tích cực. Mô hình tăng năng suất 0,78 tấn/ha, lợi nhuận tăng thêm từ 5- 8 triệu đồng/ha so với đối chứng, mô hình giúp giảm phát thải 7,56-8,11 tấn khí CO2 tương đương/ha. Qua đó, giúp An Giang thực hiện tốt nhiệm vụ của Đề án đặt ra từ nay đến năm 2030.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Trần Thanh Nam khẳng định trong sản xuất 11 mô hình thí điểm lúa chất lượng cao phát thải thấp tại ĐBSCL đã thành công, mô hình đã giảm chi phí, tăng năng suất, lợi nhuận và giảm phát thải khí nhà kính. Điều đặc biệt là tư duy của người nông dân thay đổi, sản xuất theo quy mô lớn, ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ số và các doanh nghiệp đã tham gia vào liên kết chuỗi.
Để lan tỏa kết quả đạt được Thứ trưởng đề nghị các ngành, địa phương tuyên truyền sâu rộng nhằm nâng cao nhận thức của nông dân trong thực hiện Đề án. Đồng thời cũng yêu cầu Cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật sớm bổ sung quy trình canh tác lúa chất lượng cao, các tiêu chí đo đạc trong phương pháp MRV trình Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành làm cơ sở thực hiện. Trung tâm Khuyến nông quốc gia, ngành nông nghiệp các địa phương tăng cường tập huấn, nâng cao năng lực cho nông dân, Hợp tác xã về các tiêu chí trong canh tác lúa chất lượng cao phát thải thấp gắn tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL. Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị các tỉnh, thành phố phê duyệt dự án liên kết hợp tác, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận các chính sách hỗ trợ của Chính phủ khi tham gia đề án. Đặc biệt, cần kêu gọi doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực xử lý rơm trong sản xuất lúa, nhằm nâng cao hiệu quả giảm phát thải khí nhà kính./.
Bài và ảnh: Trang Nghiêm
